ಬಾಕಿಬಾಬಾಚ್ಯಾ ಕಾವ್ಯಾಂತ್ಲೊ ಪ್ರತಿರೋಧಿ ಆನಿ ಉಪರೋಧಿ ಸ್ವರ್ - 4
- ರಾಜಯ್ ಪವಾರ್
(ಭಾರತ್ ಭುಂಯ್ಚೆರ್ ಜಲ್ಮೊನ್ ಗೆಲ್ಲೊ ಉಂಚ್ಲೊ ಕವಿ ಬಾಕಿಬಾಬ್ ಬೋರ್ಕರಾಚಿ ಜಲ್ಮಶತಾಬ್ದಿ ಆದ್ಲ್ಯಾ ವರ್ಸಾಚ್ಯಾ ನವೆಂಬ್ರಾಂತ್ ಸುರು ಜಾಲ್ಲಿ. ಆಂವ್ದುಂ ನವೆಂಬ್ರಾ ಪಾಸುನ್ ತಿ ಮುಕಾರ್ ವೆತಲಿ. ಹೊ ಉತ್ಸವ್ ಗೊಂಯಾಂತ್ ಮಾತ್ರ್ ನ್ಹಯ್, ಆಯ್ಲೆವಾರ್ ಮಂಗ್ಳುರಾಂತಯ್ ಚಲ್ಲೊ. ಕವಿತಾ ಟ್ರಸ್ಟಾನ್ ವಿಶ್ವ ಕೊಂಕಣಿ ಕೇಂದ್ರ್ ಹಾಂಚೆ ಸಾಂಗಾತಾ ಮೆಳೊನ್ ಎಕಾ ದಿಸಾಚೆಂ ಕಾರ್ಯೆಂ ಜೂನ್ ಮ್ಹಯ್ನ್ಯಾಚೆ ತೆರಾ ತಾರಿಕೆರ್ ಘಡೊವ್ನ್ ಹಾಡಲ್ಲೆಂ. ತ್ಯಾ ಸಂದರ್ಭಾರ್ ಪ್ರೊ. ನಾರಾಯಣ್ ದೇಸಾಯಿ ಹಾಚ್ಯಾ ಅಧ್ಯಕ್ಷಪಣಾಖಾಲ್ ಜೆಂ ವಿಚಾರ್ ಸಾತೆಂ ಚಲಲ್ಲೆಂ, ತ್ಯಾ ಸಂದರ್ಭಾರ್ ಗೊಂಯಾಂ ಥಾವ್ನ್ ಆಯಿಲ್ಲ್ಯಾ ದೊಗಾಂನಿ ಆಪ್ಲೆ ಪ್ರಬಂಧ್ ಮಾಂಡಲ್ಲೆ. ತ್ಯಾ ಪಯ್ಕಿ ರಾಜಯ್ ಪವಾರಾಚೊ ಪ್ರಬಂಧ್ ಕಂತಾಂ ಕಂತಾಂನಿ ಹಾಂಗಾಸರ್ ಪರ್ಗಟ್ ಕರ್‍ತಾಂವ್ - ಸಂಪಾದಕ್)
ಬಾಕಿಬಾಬಾಚೆ ಲಿಖ್ಣೆಚೊ ಉಪ್ರಾಂತ್ಚೆ ಪಿಳ್ಗೆಚೆರ್ ಬರೊಚ್ ಪ್ರಭಾವ್ ಪಡ್ಲೊ. ತಾಂಚ್ಯಾ ಪ್ರಭಾವಿ ಲಿಖ್ಣೆವಿಶಿಂ ಜೇಶ್ಠ್ ಸಮೀಕ್ಷಕ್ ಪ್ರಾ. ಸೋಮನಾಥ್ ಕೋಮರ‍್ಪಂತ್ ಬರಯ್ತಾತ್, ‘ಬಾಕಿಬಾಬಾಲಿ ಲಿಖ್ಣಿ ಅಜ್ರಂವರ್.. ತಿಕಾ ಭಾಂಗ್ರಾಚಿ ವೋಪ್ ದಿಂವ್ಚಿ ಪಡ್ಲಿ ನಾ.... ತಿ ಅಂತರ್‌ಬಾಹ್ಯ್ ಬಾಂಗರಾಚಿಂಚ್ ಘುಂಗ್ರಾಂ ಬಾಂದುನ್ ಹೆಂ ‘ನಿಳೆಂ ಸವ್ಣೆಂ’ ಆಮ್ಚ್ಯಾ ದಾರಾಂತ್ ಆಯ್ಲೆಂ ಆನಿ ಆಮಿ ಸಗ್ಳೆ ಗಾಢ್ ನಿಳೆ ಜಾಲೆ.. ಹೆಂ ಆಜ್ಯಾಪ್ ಕಶೆಂ ಘಡ್ಲೆಂ? ಕೆನ್ನಾಂ ಘಡ್ಲೆಂ? ಕಳ್ಳೆಂಚ್ ನಾ! ತಾಚೆ ಪ್ರೇಮ್ ಕವಿತೆನ್ ಜಿತ್ಲೆಂ ಪಿಶೆಂ ಲಾಯ್ಲೆಂ ತಾಚೆ ಪರಸೂಯ್ ಚಡ್ ತಾಚ್ಯಾ ಪ್ರತಿರೋಧಿಕ್ ಕವಿತಾಂನಿ ಲಾಯ್ಲೆಂ ಮ್ಹಣೊಂಕ್ ಜಾಯ್. ಪ್ರಕಾಶ್ ಥಳಿ ಮ್ಹಣ್ತಾತ್ ತೆ ಪ್ರಮಾಣ್, ಬಾಕಿಬಾಬಾಂಕ್ ಕೊಂಕಣಿ ಕಾವ್ಯ ರಚ್ತಾನಾ ಏಕ್ ವೆಗ್ಳೆಂಚ್ ಬಳ್ಗೆಂ ಯೆತಾಲೆಂ. ಮರಾಠಿಂತ್ಲ್ಯಾ ತಾಚ್ಯಾ ಕಾವ್ಯಾಂತ್ ಕೊಂಕಣಿ ಕಾವ್ಯಾಂತ್ಲೊ ಕಿಂವಾಟೊ ಚಡ್ಸೊ ದಿಸ್ಲೊ ನಾ. ತಾಣೆಂ, ‘ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ್ ನ್ಹಯ್, ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ್ ನ್ಹಯ್’, ‘ವಾರೆಂ ಆತಾಂ ಪರ್ತಲೆಂ’,.. ‘ಸಾಂತೆರೆಚೆರ್ ಭಾರ್’, ‘ನಾಕ್ ಆಮಿ ಪಾವ್ಣೆರ್ ಕಾಡ್ಲಾಂ’, ‘ಗೊಂಯ್ಚಿ ಸಾಸಾಯ್’.. ಆದಿ ಕವಿತಾ ಕೊಂಕಣಿಂತ್ಲ್ಯಾನೂಚ್ ಕಿತ್ಯಾಕ್ ರಚ್ಲ್ಯೊ? ಹ್ಯಾ ಪ್ರಸ್ನಾಚಿ ಜಾಪ್ ಸೊದ್ತಾನಾ ಪ್ರಕಾಶ್ ಥಳಿ ಮ್ಹಣ್ತಾತ್...‘.. ಗೊಂಯ್ಚ್ಯಾ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯಾ ಖಾತೀರ್ ಬಾಕಿಬಾಬಾನ್ ಖೂಬ್ ಕಶ್ಟ್ ಕಾಡ್ಲಲೆ, ಜಾಯ್ತೆಂ ಸೊಸ್ಲೆಲೆಂ. ಸ್ವತಂತ್ಗ್ರ್ ಗೊಂಯ್ಚ್ಯಾ ಫುಡಾರಾಚ್ಯೊ ತಾಕಾ ಖೂಬ್ ಹುಸ್ಕೊ ಆಸ್ಲೊ. ಹ್ಯಾ ಕವಿತಾಂಚೆಂ ಮೂಳ್ ಹುಸ್ಕ್ಯಾಂತುಚ್ ಆಸುಂಯೆ’.
ಬಾಕಿಬಾಬಾಂಚ್ಯಾ ಕೊಂಕಣಿ ಕಾವ್ಯಾಚೆ ದೋನ್ ಮ್ಹತ್ವಾಚೆ ಕಾಳ್ ಮತಿಂತ್ ಘೆವ್ಪಾ ಸಾರ್ಕೆ ಆಸಾತ್. ಪಯ್ಲೊ ಕಾಳ್ ಮುಕ್ತಿ ಝುಜಾಚೆ ಚಳುವಳಿಂತ್ ವಾಂಟೊ ಘೆತ್ ಸಾವ್ನ್ (1946) ಗೊಂಯ್ ಸುಟ್ಕೆ ಮೆರೆನ್ಚೊ (1961) . ಹ್ಯಾ ಕಾಳ್ ಖಂಡಾಂತ್ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯಾಚೆ ತಳ್ಮಳೀನ್ ಧಡ್‌ಧಡ್ಪಿ ತಶೆಂಚ್ ಸಮಾಜಾಕ್ ಭುಂಯ್-ಭಾಶೆ ಸಂಬಂಧಾಂತ್ ಸ್ವಾಭಿಮಾನಾಚೊ ಮಂತ್ರ್ ದಿವ್ಪಿ ಬಾಕಿಬಾಬ್ ‘ಪಾಂಯ್ಜಣಾಂತ್’ ಝಳ್ಕತಾ. ಜಾಲ್ಯಾರ್ ದುಸ್ರೊ ಕಾಳ್ ಖಂಡ್ ಹೊ ಗೊಂಯ್ ಮುಕ್ತಿ ಉಪ್ರಾಂತ್ಚೊ (1962), ಜೊ ‘ಸಾಸಾಯ್’ ಸಂಗ್ರಹಾಂತ್ಲ್ಯಾನ್ ವ್ಯಕ್ತ್ ಜಾಲಾ. ಹ್ಯಾ ದುಸ್ರ್ಯಾ ಕಾಳ್‌ಖಂಡಾತ್ಲ್ಯಾ ಸಂಗ್ರಹಾಂತ್ ಅನ್ಯಾಯಾವಿಶಿಂ ತಿಡಕ್, ಭುಂಯ್-ಭಾಶೆಸಂಬಂಧಾಂತ್ಲಿ ಅನಾಸ್ಥಾ, ಆತ್ಮಹೀನಪಣ್ ಹಾಚೆರ್ ಕೆಲ್ಲೆಂ ಭಾಶ್ಯ್ ವಾಚುಂಕ್ ಮೆಳ್ತಾ. ಬಾಕಿಬಾಬಾನ್ ಜಶ್ಯೊ ‘ಗುಣ್‌ಗುಣ್ಪಾಚ್ಯೊ’ ಕವಿತಾ ರಚ್ಲ್ಯೊ ತಶ್ಯೋಚ್ ‘ಗರ್ಜನೆಚ್ಯೋ’ಯ್ ಕವಿತಾ ರಚ್ಲ್ಯೊ.
ಬಾಕಿಬಾಬಾಚ್ಯಾ ದೊನೂಯ್ ಸಂಗ್ರಹಾಂನಿ ಗೊಂಯಾಂತ್ಲ್ಯಾ ಘುಡ್ಣುಕಾಂಚೆ ಪಡಸಾದ್ ಆಯ್ಕುಂಕ್ ಮೆಳ್ಟಾತ್. ಕವಿ ಆಪ್ಲ್ಯಾ ಕವಿತಾಂತ್ಲ್ಯಾನ್ ಭಂಯಾನ್ ವ ಅಸಹಾಯಪಣಾನ್ ‘ಮೊನೆಪಣ್’ ಪಾಂಗರಲ್ಲೆ ಪಿಳ್ಗೆಚೊ ಆವಾಜ್ ಜಾವ್ನ್ ಉಲಯ್ತಾ. ಪುಣ್, ‘ಪಾಂಯ್ಜಣಾಂ’ತ್ ‘ಸಾತ್ ಲಾಖ್ ಗೊಂಯ್ಕಾರ್ ಆಮಿ ಯುಗ್ ನವೆಂ ಫುಲಯ್ತಲೆ’ ಅಶಿಂ ಆಶಾವಾದಿ ಉತ್ರಾಂ ಉಲೊವ್ಪಿ ಕವಿ ಅಚ್ಕಿತ್ ಸುಟ್ಕೆ ಉಪ್ರಾಂತ್ ‘ಸಾಸಾಯ್’ ಸಂಗ್ರಹಾಂತ್ ‘ಆಯ್ಲಾಂ ಥಂಯ್ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ್, ತೆಂ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ್ ನ್ಹಯ್, ಸ್ವಾತ್ರಂತ್ರ್ಯ್ ನ್ಹಯ್’ ಅಸೊ ನಿರಾಶೆಚೊ ಸೂರ್ ಲಾಯ್ತಾ. ಕಾರಣ್ ಆಮ್ಚೆ ಮದ್ಲೆಚ್ ಘರ್‌ಭೇದಿ ಗೊಂಯ್ ಮಹಾರಾಷ್ತ್ರಾಂತ್ ವಿಲೀನ್ ಕರ್ಪಾಚಿಂ ಸಪ್ಣಾಂ ಪಳೊಂವ್ಕ್ ಲಾಗ್ಲೆ, ಆಪ್ಲೆ ಭಾಶೆಕ್ ದೂಶಣ್ ದೀವ್ನ್ ಪರ್ಕ್ಯಾಂಚೆ ಪಾಂಯ್ ಚಾಟುಂಕ್ ಲಾಗ್ಲೆ, ಸುವಾರ್ಥಾ ಖಾತೀರ್ ಸ್ವತ್ವ್ ವಿಕುಂಕ್ ಲಾಗ್ಲೆ. ಆನಿ ದೆಖುನಚ್ ಕವಿಕ್ ಹೆಂ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ್ ಖರೆಂ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ್ ನ್ಹಯ್ ಅಶೆಂ ಮ್ಹಣ್ಚೆಂ ಪಡ್ಲೆಂ. ಸಾತ್ ಲಾಖ್ ಗೊಂಯ್ಕಾರ್ ಮೆಕ್ಳೆ ಜಾಲ್ಲೆ ಪುಣ್ ಹಾಂಗಾ ಆನಿಕ್ ನವೆಂ ಪ್ರಸ್ನ್ ನಿರ್ಮಾಣ್ ಜಾಲ್ಲೆಂ. ಭಾಸ್, ಭುಂಯ್, ಅಸ್ಮಿತಾಯ್ ಹ್ಯಾ ಸಂದರ್ಭಾಂತ್ಲೆ ನವೆ ಪ್ರಸ್ನ್ ತಯಾರ್ ಜಾಲೆ, ದೆಖುನ್ ಕವಿನ್ ಮ್ಹಣ್ಲೆಂ:
ಆಜೂನ್ ಸರುಂಕ್ ನಾ ಸಂಗರ್ ಆಮ್ಚೆಂ
ಲಢ್ಚೆಂ ಆಸಾ ಆಜೂನ್ ಖೂಬ್
... ಕಿತ್ಲೆಂ ದೈನ್ಯ್, ಅನ್ಯಾಯ್ ಆಸತ್ಯಯ್
ಆಜೂನ್ ಚಲ್ತಾ ಭಾಯ್ರ್ ಭಿತರ್!
ಪುರ್ತೆಂ ತೆಂ ಹುಮ್ಟಿಲ್ಯಾ ಬಗರ್ ರೆ
ಮುಕ್ತ್ ಅಜಾಂವ್ಚೆ ನಾತ್ ಆಮ್ಚೆ ಪಿತರ್
(ಅಜೂನ್ ಸರುಂಕ್ ನಾ ಸಂಗರ್ ಆಮ್ಚೆಂ, ಸಾಸಾಯ್)
ಸಾಹಿತ್ಯ್ ಸಮೀಕ್ಷಕ್ ಡೊ ಕಿರಣ್ ಬುಡ್ಕುಲೆ ಹಾಂಣೀಯ್ ತಾಂಚ್ಯಾ ಮರಾಠಿ, ಕೊಂಕಣಿ ಕಾವ್ಯಾಚೊ ಪರಾಮರ್ಶ್ ಘೆತನಾ, ಜಸೊ ತೊ ಮರಾಠಿಂತ್ ಏಕ್ ನಿಸರ್ಗ್ ಕವಿ ಮ್ಹಣ್ ಭಾವ್ಲಾ ತಾಚೆ ಪರಸ್ ವೆಗ್ಳೊ, ಏಕ್ ದೃಷ್ಟೊ ಕವಿ, ಏಕ್ ಕ್ರಾಂತಿ ಕವಿ ಮ್ಹಣ್ ಕೊಂಕಣಿಂತ್ ವ್ಯಕ್ತ್ ಜಾಲಾ ಅಶೆಂ ಮತ್ ಮಾಂಡ್ಲಾಂ. ಡೊ ಕಿರಣ್ ಬುಡ್ಕುಲೆ ಮ್ಹಣ್ತಾತ್, ‘For the exclusively Konkani reader, Bakibab represents the visionary who stood for freedom and change: he is the true voice of revolution to come, an intense lover of Goan ethos and landscape, a champion of Goan culture and identity, the master of home-spun Konkani idiomatic creative genius with distinct native rhythm and imagery."
ಭಾಶಾವಾದಾಚ್ಯಾ ಕಾಳಾಂತ್ ಕೊಂಕಣಿಚ್ಯಾ ವ್ಯಾಕರಣಾಚೆರ್, ಶಬ್ದಾವಳಿಚೆರ್ ಜಾಯ್ತೆ ಆರೋಪ್ ಜಾತಾಲೆ. ಮರಾಠಿವಾದಿ, ಕೊಂಕಣಿಂತ್ ನಿಜಾಚೆ ಉತ್ರಾವಳಿ ಪರಸ್ ಮರಾಠೀಚ್ ಉತ್ರಾಂ ಚಡ್ ಭರ್ಸಲ್ಯಾಂತ್ ಮ್ಹಣ್ ದೂಶಣಾಂ ಲಾಯ್ತಾಲೆ. ಅಶಾ ಉಖ್ಲಾಪ್ಯಾ ಮರಾಠಿವಾದ್ಯಾಂಕ್ ಕಳ್ಟಾ ನಖಳ್ಟಾಂ ಬಾಕಿಬಾಬಾಚ್ಯಾ ಮರಾಠಿ ಕಾವ್ಯಾನ್ ಪ್ರತಿರೋಧ್ ಕೆಲ್ಲೊ. ಬಾಕಿಬಾಬಾನ್ ಅಸಲ್ಯಾ ಆರೋಪಾಕಡೆನ್ ಲಕ್ಷ್ ದಿಂವ್ಚೆ ಬದ್ಲಾ ಮರಾಠಿ ಕಾವ್ಯಾಂತೂಚ್ ಕೊಂಕಣಿ ಉತ್ರಾವಳ್ ಚಪ್ಖಲ್ಪಣಾನ್ ಭರ್ಶಿಲ್ಲಿ.
ದೆಖಿಕ್:
ಸಾಂಜ್ ದಾಟ್ಲಿ ಶಿರಿಂ
ಪರ್ತಲಿ ಘರಾ ಭಿರಿಂ
ಸಾಂವ್ಳ್ಯಾ ರುಖಾಬಳಿಂತ್
ಧೂರ್ ಮಾತ್ರ್ ಕಾಪ್ರಾ
ಹೆಂ ಘಡ್ಯೆ ತಾಂಣಿ ಪ್ರತಿರೋಧ್ ಮ್ಹಣ್ ಕೆಲ್ಲೆಂ ನಾಸುಂಯೆ, ಪುಣ್ ಮುಖಾಲ್ಲ್ಯಾ ಕಾಳಾಂತ್ ಮಾತ್ ತಾಚೊ ಪ್ರತಿರೋಧಿಕ್ ಪ್ರಭಾವ್ ಪಡ್ಲೊ ಇತ್ಲೆಂ ಖರೆಂ. ಕೊಂಕಣಿಂತ್ಲಿ ತಾಂಚಿ ಕವಿತಾ ಮಾತ್ ಚಡ್ಶಾ ಪ್ರಮಾಣಾಂತ್ ಪ್ರತಿರೋಧ್ ಕರ್ಪಿ, ಸ್ವಾಭಿಮಾನಿ ವೃತ್ತಿಚಿ ಆನಿ ಪ್ರಚಾರಿ ಥಾಟಾಚಿ ಜಾಲ್ಯಾ. ಪ್ರಕಾಶ್ ಥಳಿ ಮಾತ್ ಮ್ಹಣ್ತಾತ್, ‘... ಹ್ಯಾ ಕ್ರಾಂತಿ ಕವಿತೆಚ್ಯಾ ಗಟಾಂತ್ಲ್ಯ್ಯೊ ಚಡ್ಶ್ಯೊ ಕವಿತಾ ಪ್ರಚಾರಿ ಥಾಟಾಚ್ಯೊ ಆಸಾತ್... ಕ್ರಾಂತಿಚ್ಯಾ ಉಜ್ಯಾಕ್ ಫೂಕ್ ಮಾರ್ಪಾಕ್ ವಾ ತಾಂತುತ್ ತೇಲ್ ವೊತ್ಪಾಕ್ ಅಸಲ್ಯಾ ಕವಿತಾಂಚಿ ಖೂಬ್ ಮಜತ್ ಜಾತಾ. ತೆ ನದ್ರೆನ್ ತಿಕಾ ಮಹತ್ವ್ ಆಸ್ತಾಚ್. ಪುಣ್ ಕವಿತಾ ವಾ ಅಸ್ಸಲ್ ಕಾವ್ಯ್ ಮ್ಹಣೂನ್ ತಾಚೆಂ ಮೊಲ್ ಉಣೆಂ ಭರ್ತಾ; ಕ್ಷಣಿಕ್, ಟೊಪಿಕಲ್ ಥರ್ತಾ. ತೊ ವಿಷಯ್ ವ ಇಶ್ಯೂ ಕಡೆಕ್ ಪಡ್ಟಕೀಚ್ ತಿ ಕವಿತಾ ಆನಿ ತಿಂ ಉತ್ರಾಂಯ್ ಹವಾ ಗೆಲ್ಲ್ಯಾ ಬೊಮಾಡ್ಯಾಬರಿ ಕಡೆಕ್ ಪಡೂಂ ಯೆತಾ.’ ಪುಣ್ ಹೆಂ ತಾಚೆಂ ಮತ್ ಪುರಯ್ ಪಣಾನ್ ಮಾನ್ಯ್ ಜಾವ್ಪಾ ಸಾರ್ಕೆಂ ನಾ. ಬಾಕಿಬಾಬಾಚ್ಯಾ ಅಸಲ್ಯಾಚ್ ‘ಟೊಪಿಕಲ್’ ಕವಿತಾಂನಿ ಹಾಂಗಾ ಕ್ರಾಂತಿ ಘಡೊವ್ಪಾಂತ್ ಆಪ್ಲೇಂಯ್ ಯೋಗದಾನ್ ದಿಲಾಂ. ಲೊಕಾಂ ಮಧಿಂ ಸ್ವತ್ವಾಚಿ ಭಾವನಾ ಜಾಗೊವ್ನ್ ಆತ್ಮಹೀನಪಣಾಚೊ ನಾಶ್ ಕರ್ಪಾಚೊ ವಿಚಾರ್ ದಿವ್ಪಿ ಹ್ಯಾ ಕವಿತಾಂಕ್ ಪ್ರಚಾರ್ಕಿ ಥಾಟ್ ಅಸ್ಲೊ ತರೀ ತ್ಯೊ ‘ಕಾಮಾಪುರ್ತೊ ಮಾಮಾ’ ಅಶ್ಯಾ ಥಾಟಾಚ್ಯೊ ನಾತ್. ತತ್ಕಾಲೀನ್ ವಿಶಯಾಂ ವೆಲ್ಯೊ ಸಗ್ಳ್ಯೊಚ್ ಕವಿತಾ ಕಾಳಾಭಾಯ್ರ್ಯೊ ಜಾಯ್ನಾತ್ ವಾ ‘ಕವಿತಾ’ ಮ್ಹಣ್ ತಾಚೆಂ ಮೊಲ್ ಉಣೆಂ ಜಾಯ್ನಾ. ಅಶಾ ಕವಿತಾಂಚ್ಯಾ ಆದಾರಾನ್ ತ್ಯಾ ಕಾಳಾಚೆಂ ಸಮಾಜಿಕ್ ಆನಿ ಇತಿಹಾಸಿಕ್ ಅಧ್ಯಯನ್ ಕರ್ಪಾಕ್ ಮಜತ್ ಜಾತಾ. ತ್ಯಾ ತ್ಯಾ ಕಾಳಾಚೊ, ಸಮಾಜ್ ಮನಾಚೊ, ಸಮಾಜ್ ಬದ್ಲಾಂಚೊ, ಸಮಾಜ್ ಪ್ರವಾಹಾಚೊ ಅಭ್ಯಾಸ್ ಕರ್ತಾನಾ ತಾಂಚ್ಯೊ ಕವಿತಾ ಚಡ್ ಮೊಲಾಧಿಕ್ ಥಾರ್ತಾತ್.
ಬಾಕಿಬಾಬಾಚ್ಯಾ ಖಾಂದಾರ್ ಸದಾಂಚ್ ಶಾಲ್ ಆಸ್ತಾಲಿ. ಜಾಯ್ತೆಜಾಣ್ ತಾಂಕಾಂ ‘ಶಾಲಿವಾಹಕ್’ ಮ್ಹಣ್ತಾಲೆ. ಪುಣ್ ಬಾಕಿಬಾಬಾನ್ ಆಪ್ಲ್ಯಾ ಖಾಂದಾರ್ ಶಾಲಿವಾಂಗ್ಡಾ ಏಕ್ ಜವಾಬ್ದಾರೀಯ್ ವೊಡುನ್ ಘೆತಿಲ್ಲಿ ತಿ ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್ ಕೊಂಕಣಿ ಭಾಶೆಚೆ ಚಳವಳಿಚಿ. 1968 ತ್ ಜಾಲ್ಲ್ಯಾ ‘ಒಪಿನೀಯನ್ ಪೋಲಾ’ಖಾತೀರ್ ಸಮಾಜಾಂತ್ ವಾತಾವರಣ್ ನಿರ್ಮಣಿ ಕರ್ಪಾಖಾತೀರ್ ತಶೆಂಚ್ ವಿರೋಧಕಾಂಕ್ ಪ್ರತಿರೋಧ್ ಕರ್ಪಾಖಾತೀರ್ ತಾಂಣಿ ಪೆಂಗಟ್ ಬಾಂದಿಲ್ಲೆಂ. ಕೆನ್ನಾ ‘ಬಾಕಿಬಾಬ್’ ಜಾಲ್ಯಾರ್ ಕೆನ್ನಾ ‘ಕೊಮ್ಲೊ’ ಹ್ಯಾ ಟೊಪಣ್‍ನಾಂವಾನ್ ತಾಂಣಿ ಪ್ರತಿರೋಧಿ ಸ್ವರಾಚಿ ಕಾವ್ಯರಚನಾ ಕೆಲಿ. ಅಶೆಚ್ ಎಕೆ ಕವಿತೆಚಿ (ಸಾಂತೆರೆಚೆರ್ ಭಾರ್) ದೆಖ್ ಘೆವ್ಯಾಂ:
ಮುಯಾಂಕ್ ಪಾಸುನ್ ಫುಟ್ಲಿಂ ಪಾಖಾಂ
ಸೊರೊಪ್ ಜಾಲೆ ಜಾರ್
ಶಿಳೆನ್ ಶಿಳಾ ಲಾಗ್ಲಿ ಹಾಲುಂಕ್
ಸಾಂತೆರೆಚೆರ್ ಭಾರ್
ತುಳಸ್ ಜಾಲ್ಯಾ ಆಗ್ಟೆಂ ಆತಾಂ
ಖುರೀಸ್ ಜಾಲಾ ತೀರ್
ಬಾಂಗ್ ಘಾಲೀತ್ ಲಾಗ್ಲಾ ಉಠುಂಕ್
ಕಬ್ರಿಂತ್ಲೊ ಪೀರ್
ಕುದುಂಕ್ ಲಾಗ್ಲಾ ಗಾಂವ್ಚೊ ಮುಳಿ
ವಾಜುಂಕ್ ಲಾಗ್ಲ್ಯಾ ಘಾಂಟ್
ದಿಸ್ತಾ ತಾಕಾ ಪಾಂಚ್‌ವಿಚರ್
ಜುಂವ್ಳಿ ಪಾನಾಂ ವಾಟ್
ಹೊರಾವ್ಣೆಚಿ ವೇಳ್ ಜಾಲ್ಯಾ
ಘುಮ್‌ಘುಮ್ತಾ ಧೊಲ್
ಪೋಲ್ ನ್ಹಯ್‌ರೆ ಜಾಂವ್ಚೊ ಆಸಾ
ಸಾಂತೆರೆಚೊ ಕೌಲ್..
ರಾಖ್ ಗೊಂಯ್ಚೆಂ ನಾಂವ್ ಭಾವಾ
ಝೆಲುನ್ ಸಗ್ಳೆ ವಾರ್
ಜೈತ್ ತುಕಾ ದೀಂವ್ಕ್ ಆಯ್ಲಾ
ಸಾಂತೆರೆಚೆರ್ ಭಾರ್
(ಸಾಂತೆರೆಚೆರ್ ಭಾರ್, ಸಾಸಾಯ್)
ಶಾಂತ್ ವೃತ್ತಿಚೆ ‘ಸಾತೆರಿ’ನ್ ದುರ್ಗೆಚೊ ಆವ್ತಾರ್ ಧಾರಣ್ ಕರ್ತಕಿಚ್ ಸಗ್ಳ್ಯಾ ವಾಯ್ಟ್ ಶಕ್ತಿಚೊ ನಾಶ್ ಜಾತಾ ತಶೆಂ ಆತಾಂ ಘಡ್ತಲೆಂ. ಗೊಂಯ್ಚಿ ರಾಖಣ್ ಕರ್ಪಾಂತ್ ಹಿಂದು, ಕಿರಿಸ್ತಾಂವ್ ಆನಿ ಮುಸಲ್ಮಾನ್ ಹ್ಯಾ ತಿನೂಯ್ ಧರ್ಮಿಯಾಂಚಿ ತಳ್ಮಳ್ ಹಾಂತುಂತ್ ಪ್ರತಿಕಾತ್ಮಕ್ ತರೆನ್ ಉಗ್ತಾಯ್ಲ್ಯಾ. ಗೊಂಯ್ ವೆಗ್ಳೆಂ ದವರ್ಪಾಚೊ ಹೊ ‘ಜನ್ಮತ್ ಕೌಲ್’ ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್ ‘ಸಾತೆರೆಚೆರ್ ಕೌಲ್’ ಅಶಾ ಉತ್ರಾಂನಿ ಕವಿನ್ ವಿರೋಧಕಾಂಕ್ ಶಿಟ್ಕಾವ್ಣಿ ದಿಲಿ ಆನಿ ಸಮರ್ಥಕಾಂಕ್ ಸ್ಫೂರ್ತ್. ವಿಲೀನಿಕರಣಾಚೆಂ ಸಮರ್ಥನ್ ಕರ್ತಲ್ಯಾಂಕ್ ತಾಂಣಿ ಕಾವ್ಯಾಂತ್ಲ್ಯಾನ್ ಪ್ರತಿರೋಧ್ ಕೆಲೊ. ತಾಂಣಿ ಬರಯ್ಲೆಂ,
ವಾರೆಂ ಆತಾಂ ಪರ್ತಲೆಂ
ಚೊರಾಂ-ಗಚಿ ಧರ್ತಲೆಂ
ಘರಾಂತ್ ಜ್ಯಾಂಣಿ ಹಾಡ್ಲಾ ಕಲಿ
ತಾಂಕಾಂ ದಾಳಾಕ್ ಲಾಯ್ತಲೆಂ
ಭೊಂವ್ತಾ ವಾರೆಂ ಗೊಂಯ್ಚಿಂ ರಾನಾಂ
ಪೆಡ್ಣೆಂ ಧರುನ್ ಕಾಣ್‌ಕೊಣಾಂ
... ವರ್ಯಾನ್ ಪಾನಾಂ ಝಡ್ತಲಿಂ
ಜೈತ್ ಘೆವ್ನ್ ಉಟ್ಟಲಿಂ
ಫಾಯ್ಚ್ಯಾ ಗೊಂಯಾಚ್ಯಾ ಫುಡಾರಾಚೊ
ಗೃಂಥ್ ನವೊ ರಚ್ತಲಿಂ
(ವಾರೆಂ ಆತಾಂ ಪರ್ತಲೆಂ, ಸಾಸಾಯ್)
(ಆನಿಕಯ್ ಆಸಾ)
ಬಾಕಿಬಾಬಾಚ್ಯೊ ಕವಿತಾ: